DierAnimal is een antispeciesistische partij. Maar wat betekent dat nu precies?Om beter te begijpen waarom iemand zich anti-speciesist noemt, is het goed om eens te kijken wat het speciesisme juist is.
Speciesisme betekent discriminatie op basis van de soort. Het is een houding of een geestestoestand, en eerder een onbewuste en als vanzelfsprekend ervaren attitude dan een bewuste filosofische stellingname.
Hier zijn alvast twee concrete gevolgen en voorbeelden van speciesisme:
Het speciesisme stelt mensen in staat om op een totaal willekeurige manier onderscheid te maken tussen dieren van verschillende soorten, die voorts perfect gelijkwaardige eigenschappen hebben op het vlak van gevoeligheid en intelligentie. Het voorbeeld bij uitstek uit onze Europese cultuur is het onderscheid dat wordt gemaakt tussen de hond en het varken. Het zijn allebei vriendelijke, sociale en intelligente dieren, en de ene wordt uitgenodigd om het gezelschapsdier bij uitstek te zijn van de mens, om diens huis te delen, krijgt aandacht en verzorging, wordt goed gevoed en zal zijn leven als dier mogen leiden dat hem een redelijke ontplooiing toelaat. Soms wordt de hond zelfs beschouwd als een volwaardig lid van het gezin. Het varken daarentegen wordt voorbestemd om te eindigen op het bord van de mensen en wordt ingeschakeld in een productieketen van vleeswaren die totaal geen rekening houdt met zijn instinctieve behoeften en zijn intelligent en gevoelig karakter. Het varken wordt veroordeeld tot een kortstondig leven waarvan de kwaliteit varieert van eerder miserabel tot doffe ellende. Het varken wordt zo het voorwerp van uitbuiting op basis van zijn fysieke kenmerken. Als bewijs van het compleet willekeurige karakter van dat soort onderscheid tussen soorten, volstaat het om elders te gaan kijken, en simpelweg het cultureel referentiekader te wijzigen. En zo wordt de hond die bij ons een gezelschapsdier is in China zowel bekeken als een gezelschapsdier én een dier dat kan worden gekweekt en geslacht voor zijn vlees. In het Midden-Oosten en in Noord-Afrika worden beide soorten beschouwd als “onzuivere dieren” ten gevolge interpretaties die hun wortels hebben in religie. Ander voorbeeld: in Noord-Amerika en Groot-Brittannië wordt het eten van paardenvlees beschouwd als een barbaarse handeling, terwijl in Zuid-Amerika en de rest van Europa paardenvlees gewoon bij de beenhouwer of in de vleesafdeling van de supermarkt te krijgen is. In alle gevallen beslist de mens zoals het hem best en voordeligst uitkomt.
Het speciesisme zal ook tot gevolg hebben dat de mens het aanvaardbaar en gerechtvaardigd zal vinden om andere soorten aan allerlei behandelingen bloot te stellen die hij de individuen van zijn eigen soort nooit zou laten ondergaan. Hij zal het bijvoorbeeld aanvaardbaar vinden dat de bewegingsvrijheid van dieren wordt beperkt door ze levenslang op te sluiten of vast te leggen, of om allerlei soorten verminkingen op deze wezens uit te voeren, zelfs zonder verdoving. Het tentoonstellen van dieren als publiekstrekkers in zoos en dolfinaria, de zeugboxen in de veehouderij en de onverdoofde castratie, het uitsnijden van tanden en afhakken van staarten of het onthoornen zijn er allemaal voorbeelden van.
Samengevat kan je dus zeggen dat de houding van speciesisme datgene is wat uitbuiting, misbruik en dierenleed volledig evident en normaal vindt. Het speciesisme beschouwt de mens als onvoorwaardelijk superieur en verheven boven alle andere diersoorten, wat nog versterkt wordt vanuit oude teksten en culturele erfenissen die onze hedendaagse standaardattitudes hebben bepaald. Je kan het speciesisme dus beschouwen als een soort onbewuste en onderliggende ideologie van onze cultuur.
Het antispeciesisme verwerpt daarentegen al die overwegingen gebaseerd op superioriteit en al die vormen van uitbuiting en beschouwt de mens als een soort tussen alle andere soorten. Daarom vindt DierAnimal de ideologie van het antispeciesisme erg waardevol. Het is een ideologie die ons helpt om ons kompas gericht te houden op onze lange termijn objectieven. Een ideologie is nuttig voor een partij zolang ze geen dogma wordt. Onze hele cultuur met al haar waarden en haar opvattingen waarmee we vanaf onze geboorte onbewust worden geïndoctrineerd zijn evengoed het resultaat van oude ideologieën die als het ware het statuut van “fundament van de menselijke beschaving” hebben verworven, en die we vandaag maar beter in vraag kunnen stellen in het perspectief van de diepe veranderingen en omwentelingen die voor de deur staan op het vlak van onze samenlevingen en ons bestaan hier op aarde. Om verder te evolueren naar onze doelen toe, zullen we onvermijdelijk opeenvolgende pragmatische stappen dienen te nemen.
